OBRAZOVNI STANDARDI ZA PREDMET GEOGRAFIJA
Razred: PETI
|
Redni broj nastavne teme |
Naziv nastavne teme |
Osnovni nivo |
Srednji nivo |
Napredni nivo |
|
1. |
Uvod u geografiju | Učenik/učenica:
- razume predmet proučavanja i poreklo naziva predmeta
|
Učenik/učenica:
- navodi važnije ličnosti važne za razvoj geografije i njihov značaj |
Učenik/učenica:
- objašnjava podelu geografije |
|
2. |
Vasiona i Zemlja | Učenik/učenica:
GE.1.2.1. imenuje nebeska tela u Sunčevom sistemu i navodi njihov raspored GE.1.2.2. opisuje oblik Zemlje i prepoznaje pojave i procese vezane za njena kretanja
|
Učenik/učenica:
GE.2.2.1. opisuje nebeska tela i njihova kretanja
|
Učenik/učenica:
GE.3.2.1. prepoznaje dimenzije Zemlje i objašnjava posledice Zemljinog oblika i njenih kretanja
|
|
3. |
Geografska karta | Učenik/učenica:
GE.1.1.1. razume pojam orijentacije i navodi načine orijentisanja GE.1.1.2. navodi i opisuje načine predstavljanja Zemljine površine (glob i geografska karta) GE.1.1.3. prepoznaje i čita geografske i dopunske elemente karte |
Učenik/učenica:
GE.2.1.1. određuje strane sveta u prostoru i na geografskoj karti GE.2.1.2. određuje položaj mesta i tačaka na geografskoj karti
|
Učenik/učenica:
GE.3.3.2. objašnjava uticaj prirodnih i društvenih faktora na razvoj i razmeštaj privrede i privrednih delatnosti |
|
4. |
Planeta Zemlja | Učenik/učenica:
GE.1.2.3. imenuje Zemljine sfere (litosferu, atmosferu, hidrosferu, biosferu) i prepoznaje njihove osnovne odlike |
Učenik/učenica:
GE.2.2.2. razlikuje i objašnjava geografske činjenice – objekte, pojave, procese i odnose u Zemljinim sferama (litosferi, atmosferi, hidrosferi, biosferi) |
Učenik/učenica:
GE.3.2.2. objašnjava fizičko- geografske zakonitosti u geografskom omotaču (klimatsku i biogeografsku zonalnost) i navodi mere za njegovu zaštitu, obnovu i unapređivanje |
OBRAZOVNI STANDARDI ZA PREDMET GEOGRAFIJA
Razred: PETI
| Broj teme |
Naziv teme |
Osnovni nivo |
Srednji nivo |
Napredni nivo |
|
|
I |
UVOD | GE 1.1.1. zna da geografija proučava i prirodu i ljudsko društvoGE 1.1.2. zna osnovnu podelu geografije (fizička, društvena i regionalna) | GE 2.1.1. razume zašto je geografija jedna od najstarijih naukaGE 2.1.2. razlikuje pojmove litosfera, atmosfera, hidrosfera i biosfera
GE 2.1.3. razlikuje i imenuje geografske discipline |
GE 3.1.1. shvata interesovanje prvih ljudi za Zemlju i ostala nebeska telaGE 3.1.2. uočava povezanost geografije sa drugim naukam
GE 3.1.3. razume međuzavisnost prirode i ljudskog društva GE 3.1.4. uočava značaj geografije za opšte obrazovanje i kulturu |
|
|
II |
VASIONA I ZEMLJA
|
GE 1.2.1. imenuje nebeska tela u Sunčevom sistemu i navodi njihov rasporedGE 1.2.2. opisuje oblik Zemlje i prepoznaje pojave i procese vezane za njena kretanja
GE 1.2.3. ume da na geografskoj karti pokaže kontinente i mora |
GE 2.2.1. razlikuje pojmove: vasiona,sunčev sistem,galaksija,svetlosna godina…GE 2.2.2. opisuje nebeska tela i njihova kretanja
GE 2.2.3. razlikuje sazvežđa i zvezdane sisteme |
GE 3.2.1. ume da prati pojave koje se periodično javljaju na Zemlji i na nebu i to povezivati sa Zemljinim kretanjimaGE 3.2.2. ume da se orijentiše pomoću Velikih i Malih kola i zvezde Severnjače
GE 3.2.3. prepoznaje i imenuje Mesečeve mene |
|
|
III |
GEOGRAFSKA KARTA
|
GE 1.1.1. razume pojam orijentacije i navodi načine orijentisanjaGE 1.1.2. navodi načine predstavljanja Zemljine površine (globus i geografska karta)
GE 1.1.3. prepoznaje i čita geografske i dopunske elemente karte GE 1.1.4. razlikuje paralele i meridijane
|
GE 2.1.1. određuje strane sveta u prostoru i na geografskoj kartiGE 2.1.2. određuje položaj mesta i tačaka na geografskoj karti
GE 2.1.3. prepoznaje i objašnjava geografske činjenice – objekte, pojave, procese i odnose koji su predstavljeni modelom, slikom, grafikom, tabelom i shemom GE 2.1.4. prikazuje ponuđene geografske podatke:na nemoj karti, kartografskim izražajnim sredstvima (bojama, linijama, znacima…), grafikom, tabelom i shemom |
GE 3.1.1. donosi zaključke o prostornim (topografskim) i kauzalnim vezama geografskihčinjenica – objekata, pojava, procesa i odnosa na osnovu analize geografske
karte GE 3.1.2. ume da koristi razmer i razmernik za određivanje rastojanja na karti i u prirodi GE 3.1.3. razlikuje karte prema razmeri i sadržaju i ume da ih koristi GE 3.1.4. ume da orijentiše kartu u odnosu na strane sveta i da održava pravac kretanja na terenu uz pomoć karte
|
|
|
IV
|
PLANETA ZEMLJA
PLANETA ZEMLJA
|
Zemljina kretanja
|
GE 1.2.1. zna pojam rotacije i revolucijeGE 1.2.2. zna da opiše obrtanje Zemlje oko njene zamišljene ose-rotacija
GE 1.2.3. zna da opiše obrtanje Zemlje oko Sunca-revolucija |
GE 2.2.1. može da definiše Zemljinu zamišljenu osuGE 2.2.2. opisuje prividno kretanje Sunca u toku dana i u toku godine
GE 2.2.3. imenuje toplotne pojaseve i ume da odredi položaj toplotnih pojaseva na karti i na globusu GE 2.2.4. razlikuje i definiše pojmove: zora,jutro,podne,veče,noć, obdanica,osa, polovi, uporednici, Ekvator, povratnici, polarnici |
GE 3.2.1. može da opiše posledice rotacije:smena obdanice i noći, razlike u vremenuGE 3.2.2. može da opiše posledice obilaska Zemlje oko Sunca i nagnutost Zemljine ose: smena godišnjih doba
GE 3.2.3. objasni uzroke nejednake dužine obdanice i noći tokom godine
|
|
Unutrašnja građa i reljef Zemlje
|
GE 1.2.1. zna unutrašnju građu Zemlje (jezgro i omotač jezgra) i na slici ili modelu može da uoči navedene slojeveGE 1.2.2. imenuje stene koje ulaze u sastav Zemljine kore (magmatske, sedimentne, metamorfne)
GE 1.2.3. imenuje spolja. sile (vetar, voda, led)
|
GE 2.2.1. zna šta su fosili i da se pomoću njih može utvrditi starost stenaGE 2.2.2. zna da je Zemlja izgrađena od više litosfernih ploča koje se stalno kreću
GE 2.2.3. razlikuje venačne i gromadne planine i može da navede njihove odlike |
GE 3.2.1. razume da je kretanje litosfernih ploča uslovljeno kretanjem magme u omotaču jezgraGE 3.2.2. imenuje unutrašnje sile Zemlje (Zemljina gravitacija,unutrašnja toplota Zemlje) i opisuje njihov uticaj na nastanak reljefa na Zemljinoj površini
GE 3.2.3. zna kako dolazi do nabiranja i rasedanja Zemljine kore GE 3.2.4. zna da su vulkanizam i zemljotresi posledica rada unutršnjih slia i može da objasni posledice njihove aktivnosti GE 3.2.5. razlikuje erozivne (rečno korito, dolina, cirk, valov, škrapa, vrtača, uvala, kraško polje, pećina, jama…) i akumulativne oblike reljefa (ade, delte, žala, peskovite pustinje, dine ,morene…) GE 3.2.6. primenjuje stečena znanja u različitim situacijama (igra,učenje,prepoznavanje opasnosti) |
||
|
Vazdušni omotač Zemlje |
GE 1.2.1. imenuje slojeve atmosfere (troposfera, stratosfera, mezosfera, termosfera)GE 1.2.2. može da navede sastav atmosfere (gasovi,čvrste čestice i vodena para) i zagađivače atmosfere
GE 1.2.3. razlikuje vreme i klimu GE 1.2.4. imenuje vremenske elemente |
GE 2.2.1. može da opiše odlike troposfereGE 2.2.2. razume značaj atmosfere za opstanak živog sveta na Zemlji
GE 2.2.3. imenuje vremenske ili meteorološke elemente (sunčeva svetlost, temperatura vazduha, vazdušni pritisak, vetar, vlažnost vazdzha, oblačnost, padavine) i može da ih opiše GE 2.2.4. razume značaj vremenske prognoze za čoveka i njegove delatnosti GE 2.2.5. zna čime se mere i kako se izražavaju vrednosti meteoroloških elemenata GE 2.2.6. imenuje i opisuje klimatse faktore (gš,nv, odnos mora i kopna, pravac pružanja planina, morske struje, vetrovi, vrsta podloge i čovek) |
GE3.2.1objašnjava međusobnu uslovljenost meteoroloških elemenataGE 3.2.2. analizira tabele i klima-dijagrame i donosi zaključke
GE 3.2.3. imenuje osnovne tipove klime na Zemlji i opisuje njihove odlike GE 3.2.4. ume da ucrta zonalni raspored tipova klime na nemoj karti metodom bojenja i reoniranja GE 3.2.5. razlikuje pozitivne i negativne uticaje, kao i globalne i lokalne posledice čovekovog delovanja na atmosferu i imenuje zagađivače atmosfere GE 3.2.6. razume važnost i mogućnost ličnog učešća u zaštiti,obnovi i unapređenju atmosfera i životne sredine
|
||